Sinds de islamitische revolutie kijken Iraniërs vooral op naar hun streng kijkende geestelijken. Toch is de recent vermoorde generaal Qassem Soleimani voor hen een symbool in het 40 jaar durende verzet tegen de druk van de Verenigde Staten.
Op vrijdagochtend bevond de 62-jarige Soleimani zich nabij de Internationale Luchthaven van Bagdad, waar hij samen met 9 anderen door een Amerikaanse luchtaanval werd gedood. Volgens het Pentagon gaf president Donald Trump zelf het bevel voor de luchtaanval. De president zag zich genoodzaakt om een beslissende defensieve maatregel te nemen om Amerikaanse burgers in het buitenland te beschermen.
Soleimani, die door de Iraanse hoogste leider Ayatollah Ali Khamenei een levende martelaar voor de revolutie werd genoemd, was het doelwit van de luchtaanval. Israël en de VS beschouwden Soleimani als de schimmige commandant van de Iraanse proxy-troepen die het regime van Bashar Al-Assad in Syrië steunen en verantwoordelijk zijn voor de dood van Amerikaanse troepen in Irak.
Soleimani zou volgens Iran op 11 maart 1957 geboren zijn. Hij zou opgegroeid zijn in Rabor, een historisch bergstadje, bekend voor de bossen, de boomgaarden vol abrikozen, perziken en walnoten en de dappere soldaten. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse zaken beweert dat hij geboren is in de Iraanse religieuze hoofdstad Qom. Er is weinig bekend over zijn jeugd, maar Iraanse bronnen beweren dat zijn vader een boer was die een stuk land had gekregen van Shah Mohammad Reza Pahlavi. Later zou zijn vader schulden gemaakt hebben.
Na het succes van de Iraanse revolutie sloot Soleimani zich in 1980 aan bij de Revolutionaire Garde die in november 1979 door Khaminei werd opgericht. Hij overleefde de lange oorlog tegen Irak in je jaren 1980 en werd later commandant van de Quds, een elite-eenheid van de Revolutionaire Garde die verantwoordelijk is voor buitenlandse campagnes. Hij verdween wel enkele jaren uit het publieke leven, volgens analisten omdat hij tijdens de Irak-Iranoorlog een meningsverschil had met Hashemi Rafsanjani, die president was tussen 1989 en 1997. Toen er een andere president kwam, kreeg hij het bevel over de Quds. Hij geraakte goed bevriend met Khamenei, die het huwelijk van zijn dochter inzegende.
Als commandant van de Quds overzag Soleimani alle buitenlandse operaties. Toen de Amerikanen in 2003 Irak binnenvielen en daarbij de regering van Saddam Hoessein viel, kwam hij in die hoedanigheid in het vizier van de Amerikanen. Voordien was de generaal relatief onbekend in Iran, maar dat veranderde toen in de VS de roep om zijn dood klonk. Zijn populariteit groeide de 15 jaar daarna, en nu staat hij bekend als de meest herkenbare legerleider in Iran. Verschillende keren werd hij uitgenodigd om in de politiek te gaan, maar dat deed hij niet. Toch was hij minstens even machtig als de civiele regering.
“Terrorist”
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) January 3, 2020
De Amerikaanse president plaatste meteen na de aanval op Soleimani een Amerikaanse vlag op Twitter.
De VS beschouwden Soleimani als een terrorist en als iemand die terrorisme ondersteunde. Ook de Veiligheidsraad van de VN zag zich genoodzaakt om hem, net als andere Iraniërs sancties op te leggen. Dit gebeurde met resolutie 1747. Later werd de generaal er door de VS van beschuldigd dat hij wapens en andere steun zou leveren aan het regime in Syrië. Daarvoor kreeg hij bijkomende sancties op 18 mei 2011. De Europese unie sloot zich daar op 24 juni van dat jaar bij aan. De EU legde toen sancties op aan 3 commandanten van de Iraanse Revolutionaire Garde, waaronder Soleimani, omdat ze Assad steunden bij de onderdrukking van de Syrische opstand.
