Turkije heeft nooit een politieke partij gehad die openlijk tegen migranten en vluchtelingen gehad, totdat de Overwinnings Partij (ZP) in augustus 2021 opkwam als een ultranationalistische partij.
Hoewel de partij deel uitmaakt van de oppositie, vragen experts zich af of de anti-immigratie houding van de partij de Turkse president Recep Tayyip Erdogan helpt.
De leider van de Overwinningspartij, Umit Ozdag, is een doorgewinterde rechts-nationalistische politicus en hoogleraar politieke wetenschappen. Hij richtte de partij op nadat hij ontslag nam bij de oppositiepartij IYI-partij.
De belangrijkste slogan van zijn partij is: “De Overwinningspartij zal komen en de vluchtelingen zullen vertrekken.”
Ozdag, wiens retoriek veel weg heeft van die van elke andere extreem-rechtse anti-immigrantenpartij in Europa, schildert vluchtelingen af als de bron van bijna alle problemen waarmee het land te kampen heeft.
De steun van de bevolking voor de partij varieert volgens opiniepeilers van 1% tot ongeveer 4% – ruim onder de kiesdrempel om in het parlement te komen – maar de invloed van de partij op het politieke landschap van Turkije lijkt volgens deskundigen groter.
Agenda
“Net zoals de anti-immigratiepartijen in Europa hebben gedaan, beïnvloedt een anti-immigratiepartij in Turkije de agenda van zowel regerings- als oppositiepartijen,” zei Seren Selvin Korkmaz, uitvoerend directeur van de in Istanbul gevestigde denktank IstanPol Institute.
Ze vertelde: “Ons veldonderzoek dat dateert van 2018-19 geeft aan dat het meest prominente onderwerp onder kiezers het ‘immigratieprobleem’ was.”
Volgens Korkmaz schuwden andere oppositiepartijen het kapitaliseren op de kwestie totdat de Overwinningspartij er bij stilstond.
“Maar nu is de kat uit de zak. Dit is niet langer een kwestie die kan worden genegeerd omdat het een hoge prioriteit heeft voor een aanzienlijk deel van het electoraat,” voegde hij eraan toe.
De Overwinningspartij heeft niet deelgenomen aan de belangrijkste door de oppositie geleide alliantie, waarbij Ozdag verklaarde dat zijn partij “op gelijke afstand van beide allianties staat”, verwijzend naar het oppositieblok en de alliantie tussen de regerende Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AKP) en haar nationalistische bondgenoten.
Motieven
De afwezigheid van de Overwinningspartij in het uit zes partijen bestaande oppositieblok heeft de speculaties over de motieven van Ozdag aangewakkerd.
Politicoloog Burak Bilgehan Ozpek beschrijft Ozdag als een “nuttige figuur” voor de regeringspartij, en herinnert eraan dat toen hij lid was van de Goede Partij, Ozdag tegen een natie van gezamenlijke oppositiekandidaten was geweest tijdens de lokale verkiezingen van 2019, die de regerende AKP de controle over alle grote metropolen zagen verliezen.
“Als zijn advies werd opgevolgd, zou de AKP nog steeds Ankara en Istanbul controleren. Vandaag zet Ozdag zijn pogingen voort om het discours van [de Goede] Partij van buitenaf opnieuw vorm te geven, door gebruik te maken van nationalisme,” vertelde Ozpek aan Al-Monitor.
“Ozdag’s roekeloze en radicale anti-immigranten uitlatingen hebben als doel de focus van oppositiepartijen op de economie af te leiden,” betoogde hij.
“Binnenkort zal Ozdag een cruciale rol spelen in de sluiting van de HDP en zal hij de stemmen van de oppositiepartijen effectief tot zwijgen brengen,” voegde Ozpek eraan toe.”
Volgens Ozpek zouden de mogelijke bezwaren van het oppositieblok tegen de sluiting van de HDP de populaire steun van de Overwinningspartij, die een vergelijkbare politieke basis deelt met de nationalistische Goede Partij, kunnen vergroten.
Het relatieve gemak waarmee Ozdag de regering belastert terwijl tal van oppositiefunctionarissen met allerlei problemen worstelen, gaande van gevangenschap tot politieke verboden, voedt ook de speculaties dat zijn oppositiepartij de regering van Erdogan bevoordeelt.
Onlangs daagde hij de minister van Binnenlandse Zaken uit tot een gevecht over het vluchtelingenbeleid van Ankara.
Bron: Turkse media
