Voor het eerst gebruikte Gülen bruut geweld: bruter dan een terroristische organisatie: schieten op hun eigen volk, wie had dat gedacht?’ Mehmet Hakan Olcay, de Turkse ambassadeur in Brussel, hoopt dat de mislukte putsch de toetreding tot de Europese Unie niet bemoeilijkt. ‘We zijn een deel van Europa, we delen dezelfde waarden en idealen.’
Vandaag, donderdag, sluit uw regering tientallen mediaorganisaties.
’Die hebben allemaal banden met de Gülenbeweging. Ze behoren tot de Zamangroep. De krant zelf stond sedert april onder curatele. Dat gold niet voor andere onderdelen van de groep, bijvoorbeeld lokale zenders en kranten. We hebben ook de scholen van de beweging gesloten, en de ziekenhuizen. Nu ja, de ziekenhuizen zijn weer aan het werk de gebouwen zelf behoren niet tot een beweging.
‘Turkije stond op 15 juli op de rand van de instorting. We hebben veel terroristische aanslagen meegemaakt, grote natuurrampen gekend. Maar iets als dit… Het is een groot trauma. Zelfs als Steven Spielberg het scenario had geschreven, zou het als sciencefiction zijn weggezet.’
De coup werd wat onhandig uitgevoerd…
‘Onhandig? Helemaal niet. Alleen het uur was slecht gekozen. Vrijdagavond, veel auto’s op de Bosporusbrug, de straten vol met mensen…
Voor de rest was er niets onhandigs aan: F16’ s, volledig bewapende helikopters, een bombardement op het parlement en het presidentieel paleis, tanks in de straten… Als ze hadden gewacht tot iedereen sliep, had het er bij dageraad helemaal anders uitgezien.’
Hoe wist president Erdogan meteen dat Gülen verantwoordelijk was?
‘Dit was niet hun eerste poging, in 2012 en 2013 probeerde de organisatie
ook al de macht te grijpen. Dit was de eerste keer dat ze bruut geweld
gebruikten. Bruter dan een terroristische organisatie: dat ze zouden schieten op hun eigen volk, wie had dat gedacht? We hebben bewijzen: bekentenissen, instructies, de vraag aan de stafchef wiens kantoor ze waren binnen gestormd om Fethullah Gülen te bellen… Het onderzoek loopt nog. Er komt nog meer.’ ‘Wij hebben er alle vertrouwen in dat de VS Gülen zullen uitleveren. Er zijn die nacht 246 mensen omgekomen. Het Amerikaans gerecht moet het bewijsmateriaal natuurlijk analyseren. Dat vergt tijd. En
we hebben een uitleveringsverdrag met de VS.’
Vertegenwoordigt u hier alle Turken, of enkel de voorstanders van Erdogan?
‘Ik ben de ambassadeur van alle Turken. De Turkse ambassade staat open voor iedereen. Ik zie op niemands gezicht wat zijn politieke voorkeur is. We dienen de volledige gemeenschap.’ Dit alles zet de relatie tussen Turkije en Europa onder druk. ‘De crackdown is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van de terroristische organisatie achter de coup. We begrijpen niet waarom dit wordt gekoppeld aan een eventueel lidmaatschap van de Europese Unie. Dat mixt appelen met appelsienen.’ ‘Sedert vijftien jaar zijn we kandidaatlid. De onderhandelingen lopen. We hebben met Europa een akkoord gemaakt om de asielcrisis aan te pakken, dat leven we na. Ik hoop het lidmaatschap nog tijdens mijn leven mee te maken. We zijn
een deel van Europa, we delen dezelfde waarden en idealen. Het is een winwin situatie.’
Begrijpt u de tegenstand?
‘Niet echt. Het oudste argument tegen ons lidmaatschap is dat Turkije een moslimland is. We gaan onze religie niet veranderen. Officieel heeft België altijd de Turkse vraag gesteund, op voorwaarde dat we de spelregels aanvaarden.’ Als het parlement het vraagt, wil Erdogan de herinvoering van de doodstraf overwegen. Dat vloekt met de EU. ‘Jullie zeggen het correct. Erdogan heeft dit gezegd nadat mensen in de straat daarom vroegen. De doodstraf werd jaren geleden uit ons systeem geschrapt. Mochten we ze opnieuw invoeren, dan vraagt dit heel wat veranderingen. Het wordt een
proces van jaren. Bovendien kan een wet nooit met terugwerkende
kracht worden ingevoerd. Als de doodstraf wordt heringevoerd, dan
zal het niet voor deze putschisten zijn.
Lees het volledige artikel in De Standaard
