De belangrijkste alevitische organisaties in Turkije kondigen aan dat zij hun gebedshuizen zullen openstellen voor LGBTQ-personen ter ondersteuning van gelijke begrafenisrechten.
De stemming op een symposium dat door verschillende burgergroeperingen werd georganiseerd, nam plots een vreugdevolle wending voor de LGBTQ in Turkije na een baanbrekende aankondiging van een prominente leider van de alevitische gemeenschap van het land.
Ercan Gecmez, het hoofd van de Haci Bektas Veli Cultuur Stichting, een van de belangrijkste Alevitische organisaties in Turkije, kondigde aan dat Cemevi’s – Alevitische gebedshuizen – begrafenisdiensten zullen aanbieden aan LGBTQ individuen om hen te helpen afscheid te nemen van hun dierbaren zonder te worden gediscrimineerd.
“We hebben een verrassende aankondiging,” vertelde Gecmez de deelnemers. De deuren van de Cemevis staan wijd open voor LGBT+i personen”.
De aankondiging was een primeur in het soennitische islamitische Turkije, waar homoseksualiteit en transseksualiteit taboe blijven en LGBTQ personen lijden onder discriminerende praktijken of discours.
De alevetische leider Gecmez legde uit dat hun deuren open zouden staan voor LGBTQ individuen, ongeacht hun religieuze overtuiging.
“Voor Alevieten zullen we zorgen voor een begrafenis met Alevitische religieuze rituelen. Als ze geen religieuze rituelen willen, dan kunnen ze [hun begrafenis organiseren] zoals zij dat willen. Onze plaatsen zijn de hunne,” zei hij.
Hartverscheurende verhalen
“We hebben geluisterd naar de hartverscheurende verhalen die LGBT+i personen te verduren krijgen tijdens hun begrafenissen. Het was onmogelijk voor ons om hier onverschillig tegenover te blijven,” zei Gecmez.
Het besluit is meer dan een symbolische mijlpaal en beoogt LGBTQ en in het bijzonder transgender personen te redden van de meeste discriminerende praktijken tijdens begrafenissen.
Imams die geen begrafenissen uitvoeren voor transseksuelen is één van de vele voorbeelden, zei Tar. Imams die begrafenissen uitvoeren, aan de andere kant, eren de identiteit van transpersonen niet.
“Je bent een trans vrouw die je hele leven als vrouw leeft. Maar je wordt in begrafenisrituelen als ‘hij’ genoemd. Of je bent een trans man en krijgt een begrafenisritueel als ‘zij’,” legden ze uit.
Het traditionele ritueel van het wassen van het lijk vóór de begrafenis is een ander voorbeeld. Volgens de islamitische tradities wordt het lichaam driemaal gewassen en in een witte doek gewikkeld voordat het naar een moskee wordt gebracht voor het begrafenisgebed. Lijkwassers schrikken er vaak voor terug om het lichaam van transseksuelen te wassen, aldus Tar.
Tijdens een panel in Istanbul in januari vertelde Zengin over een interview met een vrouwelijke lijkbewasser die zei dat de lichamen van transseksuelen moeten worden begraven zonder ze te wassen.
Zengin vertelde dat de lijkbewasser zei dat ze zich niet op haar gemak voelde bij het wassen van het lichaam van een transseksueel, hoewel ze eraan toevoegde dat de autoriteiten het laatste woord hebben in deze kwestie.
Het standpunt van de Turkse autoriteiten over deze kwestie blijft op zijn beurt controversieel, volgens LGBTQ-rechtengroeperingen.
Seculier land
Hoewel Turkije een grondwettelijk seculier land is met wetten die burgers beschermen tegen discriminatie, is de toenemende inmenging van Diyanet in het sociale leven van Turkije zeer controversieel geworden onder het bewind van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
Hoewel het vijandige klimaat voor LGBTQ-personen in het land onder Erdogans bewind niet is opgebloeid, is het de afgelopen jaren zeker toegenomen.
Tar wees op een religieuze preek van Diyanet in de eerste maanden van de pandemie, waarin werd beweerd dat homoseksualiteit de oorzaak was van epidemische ziekten.
Gecmez legde uit dat Alevieten gedwongen werden om hun eigen gebedshuizen te bouwen na jaren van discriminatie tegen hun religieuze rituelen in moskeeën.
“Vandaag de dag worden LGBT+i personen geconfronteerd met dezelfde problemen die wij hebben ervaren. Alevieten hebben uit solidariteit gehandeld omdat ze niemand dergelijke grieven toewensen. Dat is de reden waarom we de aankondiging hebben gedaan.”
Gecmez zei dat de LGBTQ-gemeenschap vrij gebruik kan maken van hun mortuaria en lijkwassingsplaatsen in Cemevis.
“We zullen ons best doen om ervoor te zorgen dat zij definitief afscheid kunnen nemen van hun dierbaren zoals zij dat willen.”
Ouders of families van LGBTQ-individuen vragen de autoriteiten vaak om hun kinderen of familieleden in ongemarkeerde graven te begraven.
“Aan de andere kant heeft je partner, met wie je je hele leven hebt gedeeld en doorgebracht, niets te zeggen over je begrafenis vanwege het ontbreken van het huwelijksrecht. Dit is een zeer hartverscheurende situatie,” concludeerde Tar.
Bron: Turkse media
