NAVO-secretaris-generaal Stoltenberg toonde zich woensdag erg positief over de rol die Turkije speelt binnen de alliantie. Hij deed die uitspraken een paar uur nadat de VS formeel had aangekondigd dat Turkije wordt geschrapt uit het F35-gevechtsvliegtuigenprogramma, omdat dat land het Russische luchtafweersysteem S400 heeft gekocht. Stoltenberg wees erop dat de relaties tussen Turkije en het blok niet beperkt blijven tot dat programma alleen.
“The role of Turkey is much broader than the F-35 or S-400,” NATO Secretary General Jens Stoltenberg says pic.twitter.com/FyNC3QC1Vh
— TRT World (@trtworld) 18 juli 2019
Op dat moment was Jens Stoltenberg te gast op het jaarlijks veiligheidsforum van het Aspen-instituut in Colorado. Hij uitte zijn bezorgdheid over de uitsluiting van Turkije en benadrukte de ontelbare bijdragen die dat land aan het blok heeft geleverd.
“Ik maak me zorgen over de gevolgen van de beslissing die Turkije heeft genomen. Het betekent immers dat Turkije geen deel zal uitmaken van het F35-programma,” aldus Stoltenberg.
“Dit is niet goed, in tegendeel, slecht voor ons allemaal.”
De VS heeft bekendgemaakt dat ze afzien van de verkoop van F35-gevechts- en spionagevliegtuigen aan Turkije. Daar hadden ze eerder al mee gedreigd, omdat Ankara het Russische luchtafweersysteem S400 heeft aangekocht.
Ankara riep Washington op om op die beslissing terug te komen, omdat de relaties tussen beide landen anders onherstelbare schade oplopen.
“De bijdrage die Turkije aan de NAVO levert, gaat veel breder en dieper dan de F35. Dat is belangrijk,” zegt Stoltenberg. Volgens hem is de internationale coalitie in Syrië erin geslaagd om Daesh te verslaan “met de hulp van Turkije”.
“We hebben hun bases en infrastructuur gebruikt en Turkije heeft een cruciale rol gespeeld in die strijd.” Hij wees er ook op dat Turkse troepen geregeld deelnemen aan NAVO-missies en -operaties, onder meer in Kosovo en Afghanistan.
Geen enkele andere NAVO-lidstaat heeft overwogen om Turkije te schrappen uit het F35-programma, “omdat we allemaal beseffen dat we van elkaar afhankelijk zijn.”
Stoltenberg herhaalde dat de S400 niet geïncorporeerd kan worden in de gemeenschappelijke luchtafweer van de NAVO, maar dat Turkije ook andere vliegtuigen en radars heeft die wel deel blijven uitmaken van het systeem.
“De S400, die kunnen we niet opnemen in het geïntegreerde luchtafweer- en antirakettensysteem van de NAVO. In dat systeem draait het om het delen van radarfoto’s, om een gedeeld beleid voor het hele luchtruim, kortom om het delen van vaardigheden. En Turkije heeft daar ook niet om gevraagd,” aldus Stoltenberg.
“Het is deels ook mijn verantwoordelijkheid om het probleem te proberen oplossen. Maar zo lang het probleem niet opgelost is, moeten we de negatieve gevolgen tot een minimum beperken.”
“De rol van Turkije gaat veel verder dan de F35 of S400.”
Woensdag liet het Witte Huis weten dat Turkije niet langer deel kan uitmaken van het F35-programma en dat het Turkse personeel dat aan het programma meewerkt het land snel zal verlaten.
In 2017 tekende Ankara het contract over de aankoop van de Russische S400, nadat het verschillende keren vruchteloos had geprobeerd om het Amerikaanse equivalent te bemachtigen.
