Een promotievideo van de Turkse regering voor Istanbul heeft een golf van hoon en spot ontketend omdat het een beeld van de stad schetst dat haaks staat op de visie van de regeringspartij voor het land.
In het filmpje van één minuut, getiteld “Istanbul is het nieuwe cool”, lopen chique geklede twintigers dansend door de bijna lege straten van de stad op een upbeat soundtrack.
De acteurs van de video zien bezienswaardigheden als de Hagia Sophia, de Galatatoren en de Grote Bazaar, eten broodjes vis, maken een tochtje op de veerboot naar de Bosporus en dineren met uitzicht op een van de iconische bruggen van Istanbul.
Er is zelfs een onverklaarbare opname van balletdansers die optreden op een openbaar plein.
İstanbul bu değil. İstanbul; sahillerinde yere halı serip nargile içilen, donla denize girilen, Eminönü’nde biraz kısa etek giyince peşinden kovalayanların, dolandırıcı esnafların, 12’de yasaklanan müziğin olduğu, renkli giyen erkeklerin dayak yediği bir yer. https://t.co/0pcetIhlwC
— Helena (@scareardy) July 27, 2021
De reactie op de opgepoetste productie van het ministerie van Cultuur en Toerisme was verre van wat degenen die de opdracht gaven, ervan gehoopt moeten hebben.
“Is dit Turkije in een parallel universum zonder de AKP?” twitterde de Istanbulse muzikante Gaye Su Akyol, verwijzend naar de Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling van president Recep Tayyip Erdogan.
“De oorspronkelijke naam van de film is ‘Istanbul na de AKP’,” grapte een andere Twitter-gebruiker.
“Dansende vrouwen, ballet op straat, kleurrijk nachtleven, drankjes, tafels. … Het is zo mooi, ik vraag me af welk land dit is,” voegde een ander eraan toe.
Hoewel de reacties humoristisch van aard zijn, benadrukken ze wat seculiere leden van de Turkse samenleving zien als de inmenging van de regering in hun levensstijlkeuzes.
İlhami abi sen söyle ben başka bi ilde miyim? https://t.co/uL62gyewKO
— Gazapizm (@Gazapizm) July 27, 2021
Onder het 19-jarige bewind van de conservatieve, islam-georiënteerde AKP zijn de beperkingen op het nachtleven en op alcohol toegenomen, een ontwikkeling die duidelijk zichtbaar werd tijdens de pandemie van het coronavirus.
De verkoop van alcohol werd verboden tijdens een 17-daagse lockdown in mei, en zelfs toen de meeste beperkingen begin juli werden opgeheven, bleef een muziekverbod na middernacht in bars en nachtclubs van kracht.
“Er is hier sprake van ironie, maar ook van enorme hypocrisie, omdat het de AKP-regering is die seculiere groepen in het land onder druk heeft gezet, geprobeerd heeft hen rechtstreeks aan te pakken en in sommige gevallen zelfs hun levensstijl gecriminaliseerd heeft,” zei Berk Esen, assistent-professor politieke wetenschappen aan de Sabanci-universiteit van Istanbul.
“Ze hebben hun uiterste best gedaan om ervoor te zorgen dat de Turkse samenleving een stuk vromer zou worden.”
Hij zei dat de film ook de “wanhoop” van de regering toonde om toeristen aan te trekken te midden van een economische crisis die nog verergerd werd door de COVID-19 pandemie.
Turkije vergelijken met de Golfstaten waar drinken en andere praktijken die onverenigbaar zijn met de islam worden aanvaard voor buitenlandse toeristen.
Esen beschreef “enorme druk op Turkse burgers om die levensstijl niet te onderschrijven en die gebieden te laten beperken tot internationale toeristen”.
De video is niet de eerste promotiefilm van Turkije’s toerismechefs die de laatste maanden controverse heeft veroorzaakt.
In mei werd een video die Turkije moest tonen als een “veilige haven” voor toeristen tijdens de pandemie verwijderd na klachten over het feit dat toeristen voorrang kregen op Turken.
De film toonde hotel- en restaurantpersoneel met gezichtsmaskers met de tekst “Geniet ervan, ik ben gevaccineerd”, dat ongemaskerde toeristen bediende op een moment dat Turken werd bevolen thuis te blijven en de meesten wachtten om te worden gevaccineerd.
Cuneyt Uygur, een gids uit Istanbul die culinaire en wijnreizen organiseert, zei over de laatste promotievideo: “Het is een zeer incongruente video – alsof er niets gebeurd is in de wereld, er geen COVID is en alles in orde is.”
Uygur zei dat de beelden zijn Europese klanten niet zouden aanspreken, maar “mensen die uit het Midden-Oosten komen en denken dat Turkije moderner is en dat jongeren vrij zijn en op straat kunnen dansen.”
Hij voegde eraan toe: “De AKP wil niet dat jongeren zich zo kleden en zo dansen op straat.”
In de video komen veel van Istanbuls historische bouwwerken aan bod, waaronder de Hagia Sophia, die vorig jaar door de regering werd omgevormd van een museum tot een moskee.
“De nieuwste video van het ministerie van Cultuur en Toerisme reduceert het rijke erfgoed van Istanbul tot de achtergrond van een Instagram-post,” zei Tugba Tanyeri Erdemir, onderzoeksmedewerker aan de Universiteit van Pittsburgh en lid van Turkije’s Vereniging voor de Bescherming van Cultureel Erfgoed.
“Bij de meeste van haar restauratieprojecten is het doel van de Turkse regering gewoon om historische gebouwen fotogeniek te maken zonder een langdurig en inclusief conserveringsplan voor de sites. Deze video is de zoveelste uiting van de problematische benadering van historisch behoud door de AKP.”
Hoewel de video een bepaalde visie op de westerse levensstijl omarmt, lijken sommige grenzen niet onderhandelbaar – de eters met uitzicht op de Bosporusbrug lijken niets sterkers te drinken dan water.
In de slotscènes van de film is misschien wel de meest prominente fysieke representatie van Erdogans heerschappij over Istanbul te zien: de enorme, neo-Ottomaanse Camlica moskee die twee jaar geleden werd geopend en nu boven de stad uittorent.
Bron: Middle East Monitor
