Nu de oorlog tussen Rusland en Oekraïne woedt, vrezen deskundigen dat de door Rusland gebouwde centrale van Akkuyu in Zuid-Turkije een bedreiging kan vormen voor zowel de energiezekerheid als de nationale veiligheid.
“Wij zijn de geografie van het Midden-Oosten. Er is een voortdurende crisis, een staat van oorlog in onze regio. De Akkuyu kerncentrale zou een doelwit kunnen zijn tijdens een crisis,” zei Arif Ali Cangı, een milieu- en ecologieadvocaat.
Bijna 36 jaar geleden werd Turkije opgeschrikt door de explosie van de kerncentrale van Tsjernobyl buiten Kiev, Oekraïne.
Nu vrezen deskundigen dat de in Rusland gebouwde kerncentrale van Akkuyu in het zuiden van het land een doelwit kan worden nu de oorlog in Oekraïne escaleert, waardoor Turkije in de val wordt gelokt.
Toen Tsjernobyl op 26 april 1986 explodeerde, was de wereld getuige van de grootste nucleaire ramp die zij ooit had gezien.
De explosie in de vierde reactor van de centrale veroorzaakte een nucleair effect dat 200 keer sterker was dan de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki. Hoewel slechts 31 mensen omkwamen bij werkzaamheden in de centrale, werd de hele regio rond Tsjernobyl zwaar getroffen.
Istanbul
Dit geldt ook voor Turkije. Istanbul ligt hemelsbreed iets meer dan 1.000 kilometer van Kiev, en de stralingseffecten van de explosie verspreidden zich over de hele regio.
Tienduizenden mensen werden geëvacueerd uit de dertig kilometer onmiddellijke omgeving van de centrale, en volgens de Wereldgezondheidsorganisatie werden meer dan 600.000 mensen rechtstreeks blootgesteld aan straling in de onmiddellijke omgeving van de centrale.
Nog veel meer mensen werden getroffen door de domino-effecten van de explosie – zoals straling in de bodem. Deze effecten duren zelfs decennia na de ramp nog voort – van 2011 tot 2019 werden in de regio Ivankiv rond de centrale bodem- en houtmonsters verzameld, en uit analyse bleek dat de overgrote meerderheid daarvan strontium-90 bevatte, een radioactief gevaar.
In 45% van de verzamelde korrels was de verbinding hoger dan voor de mens aanvaardbaar is.
Op het moment van de explosie bagatelliseerden de autoriteiten in Turkije de gevolgen. Cahit Aral, de minister van Industrie en Handel, dronk op televisie zelfs thee die in het Zwarte-Zeegebied was verbouwd om te bewijzen dat er geen straling in het gebied aanwezig was.
Het aantal kankergevallen in Turkije en met name in het Zwarte-Zeegebied is echter explosief gestegen sinds Tsjernobyl.
Deze ramp heeft Turkije er echter niet van weerhouden mee te werken aan nucleaire projecten in het binnenland. Russische firma’s en ingenieurs waren verantwoordelijk voor de bouw van de Akkuyu-centrale in Zuid-Turkije, die naar verluidt Turkse werknemers de toegang tot de meest centrale delen van de centrale heeft ontzegd. De bouw van de centrale heeft naar verluidt ook geleid tot de dood van verscheidene werknemers.
Arif Ali Cangı, een milieu- en ecologisch jurist die de centrale van Akkuyu op de voet volgt, zei dat de Russische controle over de centrale een bedreiging vormt in het licht van de oorlog in Oekraïne.
Turkije heeft laten weten dat het Oekraïne zal steunen tegen Russische dreigementen, en de doorvaart van Russische schepen naar de Zwarte Zee zal blokkeren volgens de voorwaarden van het Verdrag van Montreaux.
“De gebeurtenissen in Oekraïne hebben ons laten zien dat de bouw van een elektriciteitscentrale op het grondgebied van het land door een ander land en het overlaten van alle controle aan dat land een bedreiging vormt voor zowel de energiezekerheid als de nationale veiligheid,” zei hij.
Hij zei ook dat de centrale, gezien haar ligging, altijd een mogelijk doelwit is.
“Wij zijn de geografie van het Midden-Oosten. Er is een constante crisis, een staat van oorlog in onze regio. De Akkuyu kerncentrale kan een doelwit zijn tijdens een crisis. Met andere woorden, de kerncentrale vormt een grote bedreiging voor het land en ook voor de natuur,” voegde hij eraan toe.
Bron: Turkse media
