In haar roman beschrijft Lale Gül (23) hoe een streng islamitische opvoeding het leven van het hoofdpersonage Büsra, zoals Gül zich in haar boek noemt, onduldbaar maakt.
‘Muziek mag niet, daten is verboden, het hebben van vrienden van het andere geslacht is onwettig, je leuk kleden en opmaken is ongepast, ’s avonds buiten zijn is niet gepast’, schrijft ze.
‘Ik heb de vuile was van mijn gemeenschap buiten gehangen’, vertelt Lale Gül.
‘Ze schamen zich voor een dochter als ik. Ik mag van hen niet langer met de media spreken. Maar ik wil het debat blijven voeren.’
De 23-jarige Lale Gül moet al weken van het ene interview naar de andere talkshow omdat haar boek tot ophef leidt.
‘Sommige mensen zijn woedend en gekwetst omdat ik kritiek heb op de islam en schrijf hoe ik me ertegen verzet. Daar kunnen ze niet mee om.’
Maar zeggen dat ik dit boek niet had mogen schrijven, dat is censuur. Waarom mag dat niet? Omdat een deel van de islamitische gemeenschap zich gekwetst voelt?.
Turkse Nederlanders
‘Omdat ik ook enorm veel berichten krijg van Turkse Nederlanders of ex-moslims die zich herkennen in mijn verhaal. Als ik die berichten lees, weet ik dat ik heb gedaan wat goed is.’
De ouders van Gül wisten niet dat er een boek over hun privéleven zou verschijnen.
‘Ze kregen telefoontjes van vrienden, familie en collega’s die hun vertelden wat ik had gedaan. Het sloeg in als een bom.
Zelfmoord
Mijn moeder durft de buren niet meer onder ogen te komen en dreigt met zelfmoord. Mijn vader wordt voortdurend op mijn boek aangesproken.
‘Mijn broer heeft mij heel lang gesteund, hoewel hij niet akkoord ging met wat ik heb geschreven. Maar ook hij heeft nu besloten om niet meer met me te spreken.
Er zit een uitgebreide seksscène in mijn boek en zijn vrienden spraken hem daarop aan. Ze begrepen niet hoe hij een zus als ik, die zo expliciet durft te schrijven, nog kon steunen.’
‘Ik was altijd al geïnteresseerd in de actualiteit. In Nederland hebben we best veel gesprekken met moslims over het geloof. Ex-moslims of seculiere Turken als Ebru Umar en Fidan Ekiz zitten bijvoorbeeld samen met gelovigen en praten over de islam.
Die debatten deden me toen al inzien hoe moeilijk veel religieuzen het hebben met kritiek.
Integratieproces
Lale Gül is ervan overtuigd dat er iets is misgelopen met de multiculturele maatschappij en het integratieproces.
Ook links is ‘te lief’ voor de moslimgemeenschap, vindt ze. ‘Conservatieve Turken zijn pro-Erdogan, maar ze stemmen hier wel op PvdA (de Nederlandse sociaaldemocraten). En ze zien niet in hoe tegenstrijdig dat is. Ook de subsidiëring van Koranscholen vind ik niet kunnen.’
‘De mensen die me met de dood bedreigen, hebben mijn boek wellicht niet eens gelezen. Ze weten dat ik iets over de islam geschreven heb, ze zien slechts quotes uit interviews die uit hun context zijn gerukt, en dat is genoeg. Leven en laten leven, dat snappen extremisten niet. Het is dus goed dat ook dit aspect aan het licht komt.’
‘Over de islam heb ik niets meer te zeggen. Het tweede boek gaat in op wat ik nu beleef. De hoofdpersoon in mijn boek gaat daarom op zoek naar kortere relaties met mannen aan wie ze zich niet bindt, zodat ze geen vragen over de toekomst moet beantwoorden.’
Gayprides en vrouwenmarsen
‘Er is ruimte voor verandering, maar die kan alleen met veel hardheid komen. Daarmee bedoel ik protesten zoals gayprides en vrouwenmarsen die vanuit de moslimgemeenschap zelf georganiseerd worden. Men moet blijven vechten.
Maar die durf is er volgens mij nog niet bij jonge vrouwen in conservatieve gezinnen. En die gezinnen zelf staan daar nog lang niet voor open.