Afgelopen week was het acht jaar geleden dat de Turkse zanger Müslüm Gürses overleed, een nationale legende omwille van zijn treurige, melancholische teksten en bijdragen tot de Arabesque-muziek.
Gürses was vooral bekend om zijn treurige liedjes die Turkse volksinstrumenten vermengen met Arabische melodieën. Van zijn albums gingen miljoenen exemplaren over de toonbank. Hij stierf aan hartfalen in 2013 op slechts 59-jarige leeftijd.
Het Turkse publiek had een haat-liefde verhouding met de populaire zanger. In de jaren tachtig werden zijn liedjes verboden in Turkije en sommige van zijn gepassioneerde fans sneden zichzelf met scheermesjes tijdens concerten.
Gürses’ echte naam was Müslüm Akbaş. Hij werd geboren op 7 mei 1953 in een dorp in Sanliurfa, een zuidoostelijke provincie die lange tijd bekend stond als “onderontwikkeld”.
Toen hij 3 jaar oud was, moest zijn familie wegens economische moeilijkheden verhuizen naar de zuidelijke provincie Adana.
Hij kon zijn opleiding na de lagere school niet voortzetten en werkte een tijdje als schoenmaker en kleermaker. In een televisie-interview vertelde de legendarische zanger over zijn tijd in Adana:
“Zing er nog één”
“We woonden in een klein huis. In die tijd was het in Adana natuurlijk erg heet. Iedereen lag op de daken. Wij sliepen ook op het dak, gewoon omdat het warm was. We zongen liedjes op mijn eigen manier. Onze buren zeiden: ‘Je stem is goed. Zing er nog één, nog één’,” herinnerde hij zich.
Hij vermeldde een vriend van hem, Mustafa, die naar het Openbaar Onderwijs Centrum ging en baglama speelde, een inheems Turks luit-achtig instrument.
“Ik vroeg hem of ik ook naar het onderwijscentrum mocht”, haalde Gürses aan. Hij voegde toe dat hij daar veel heeft geleerd.
Ondanks de onwil van zijn vader steunde zijn moeder hem om in 1967, op 14-jarige leeftijd, deel te nemen aan een zangwedstrijd in de zuidelijke provincie Adana. Deze wedstrijd won hij.
Gürses gaf concerten in verschillende zalen in Adana en zong sinds 1967 elke zaterdag op de Turkse staatsradio TRT – Çukurova. Hij bracht zijn eerste plaat uit in 1968 en begon de carrièreladder snel te beklimmen.
In 1969, toen hij nog een jonge man was, stak zijn vader zijn moeder dood. Gürses, die nooit heeft willen praten over het pijnlijke voorval, maakte twee platen in Istanbul, waar hij na de dood van zijn moeder terechtkwam.
Levend in het mortuarium
Een andere tragische gebeurtenis in het leven van Gürses vond bijna een decennium later plaats. Hij raakte betrokken bij een verkeersongeval op zijn weg terug naar Adana.
Na het ongeval werd Gürses, die dood gewaand werd, naar een mortuarium gebracht. Eens ter plekke werd vastgesteld dat hij nog leefde en hij werd geopereerd.
Zijn voorhoofd was door het ongeval ernstig toegetakeld. Er werd een plaat op zijn hoofd gezet om zijn hersenen te beschermen. Hij verloor zijn reukzin en begon traag te spreken omdat ook zijn gehoor ernstig beschadigd was.
De legendarische zanger brak in de jaren negentig voor de tweede keer door met zijn nieuwe albums.
