Merkwaardig: ‘Turkije telt er 4 miljoen, en aantal blijft stijgen’

Als enige land in het Midden-Oosten heeft Turkije een vereniging van atheïsten. “Sommige personen zien ons als duivels met hoorntjes op het hoofd.”

De enige atheïstenvereniging in het Midden-Oosten heeft een heus ‘hoofdkantoor’, aldus Semih Çöre, directeur van de vereniging.

Het hoofdkwartier van deze vereniging blijkt een kleine werkruimte te zijn op de eerste verdieping van een bescheiden winkelcentrum in Kadiköy, een seculiere buurt van Istanbul.

‘Ateizm Dernegi’ staat op het raam in grote letters. Van hieruit wordt de organisatie met 250 leden bestuurd.

Naar schatting telt Turkije ruim vier miljoen atheïsten, en het worden er steeds meer. Volgens onderzoeksbureau Konda steeg het aantal atheïsten in de periode 2008-2018 van 2 naar 5 procent van de bevolking.

Dus zo weinig is dat misschien niet eens, 250 leden. In Nederland, met zijn bijna negen miljoen atheïsten, heeft het Atheïstisch Verbond er niet meer dan 400.

Moeilijker is het in Turkije om als atheïst naar buiten te treden, dat zegt Çöre. “Veel moslims beschouwen ons bestaan als een belediging: wij verwerpen hun God.”

Niet dat atheïsme verboden is in dit land. Er bestaat geen wet die het geloof in een opperwezen verplicht stelt, de regerende AK-partij zwijgt over dit onderwerp.

Problemen ontstaan volgens Çöre door de conservatieve schandaalpers en door de maatschappij.

‘Veel niet-gelovigen verzwijgen hun atheïsme. Ze zijn bang voor de buren, of zelfs voor de familie. Daarom hebben we zo weinig leden, vooral weinig vrouwen.

Turkije telt steeds meer mensen als Semih Çöre. Niet per se zijn ze allemaal atheïsten, ook bij gelovigen speelt religie in het dagelijks leven een steeds kleinere rol.

Secularisering

Onderzoeksjournalisten bevestigen die trend van secularisering. Zo noemen veel jongeren zich ‘deïst’.

Directeur Çöre ziet een relatie met het beleid van de AKP-regering, die Turkije juist religieuzer wil maken.

Het resultaat is precies het omgekeerde: ‘Men verzet zich tegen religieuze dwang. Neem het door de overheid gesteunde islamitisch onderwijs. Veel ouders en kinderen willen dat niet.

Bron: BNM