Een ruzie over grensoverschrijdende wateren suddert tussen Turkije en Iran, naast de recente spanningen over de vorming van een nieuwe regering in Irak.
Teheran is geërgerd door de bouw door Turkije van dammen in de rivieren Aras en Tigris en heeft Ankara openlijk beschuldigd.
Amir-Abdollahian (Minister van Buitenlandse Zaken van Iran) zei dat hij de kwestie de afgelopen maanden ten minste drie keer met zijn Turkse ambtgenoot aan de orde had gesteld – tijdens twee ontmoetingen in New York en Teheran en tijdens een telefoongesprek – en stelde voor een gezamenlijke commissie op te richten om het probleem aan te pakken.
De Iraanse parlementsvoorzitter Mohammad Bagher Ghalibaf zei dat Iran de kwestie vanuit het oogpunt van de nationale veiligheid beschouwt.
Aras
De Aras ontspringt in Oost-Turkije en stroomt in oostelijke richting, waarbij zij grensstroken vormt tussen verschillende landen, namelijk Turkije, Azerbeidzjan, Iran en Armenië, alvorens uit te monden in de Kura-rivier in Azerbeidzjan.
Teheran beweert dat de Ilisu-dam in de Tigris, die vorig jaar in gebruik is genomen, milieurisico’s inhoudt, niet alleen voor Irak maar ook voor Iran.
Iraanse functionarissen hebben Turkije ook verantwoordelijk gesteld voor stofstormen als gevolg van droogte, die zij wijten aan verminderde waterstromen in de Tigris en de Eufraat.
Woordvoerder Tanju Bilgic van het ministerie van Buitenlandse Zaken antwoordde op 12 mei dat de Iraanse beweringen “verre van wetenschappelijk” zijn, en merkte op dat Afrika en het Midden-Oosten de eigenlijke oorsprong zijn van stof- en zandstormen, die zijn toegenomen door droogte, bodemdegradatie, ontbossing en woestijnvorming als gevolg van de klimaatverandering.”
“En wat de kwestie van de grensoverschrijdende wateren betreft, staat Turkije open voor elke “rationele en wetenschappelijke samenwerking” met Iran, zei hij.
Teheran spreekt misschien ook namens Bagdad in zijn kritiek op Turkije, maar zijn eigen waterbeleid heeft de Irakezen zo erg geërgerd dat ze van plan zijn Iran voor het Internationaal Gerechtshof te dagen.
Illegale doorgang
Arif Keskin, een Turkse onderzoeker die gespecialiseerd is in Iran, stelt dat de waterkwestie ten grondslag ligt aan veel problemen tussen Ankara en Teheran, waaronder “het faciliteren door Iran” van de illegale doorgang van Afghaanse vluchtelingen naar Turkije.
“Iraanse functionarissen proberen de stuwdamprojecten van Turkije af te schilderen als de hoofdoorzaak van de droogte, niet alleen in Iran maar ook in Irak en Syrië. Sommigen hebben Turkije zelfs beschuldigd van de opstand in Syrië, die te wijten was aan de factor droogte. Vandaar dat ze een link leggen tussen de Turkse dammen en de nationale veiligheid van Iran,” vertelde Keskin aan Al-Monitor.
Volgens Keskin heeft Iran ernstige fouten gemaakt bij het beheer van zijn watervoorraden en probeert het dit nu te verdoezelen door de woede van de bevolking op Turkije af te reageren.
“Ze hebben geen landbouwplanning en gewaskeuze gebaseerd op watervoorraden. Ze gebruiken geen haalbare irrigatietechnieken en voeren geen beoordelingen uit van de milieueffecten van dammen.” zei hij.
Turkije en Iran hebben de afgelopen jaren meningsverschillen gehad over talloze kwesties, van de invloed op oorlogen in Syrië en Irak tot vluchtelingen en terrorismebestrijding.
Het waterprobleem is echter anders dan alle andere. Het heeft het potentieel om te escaleren en de bilaterale banden verder onder druk te zetten.
Bron: Turkse media
