Pavyons, Turks voor nachtclubs, in de hoofdstad Ankara staan bekend om hun extravagantie en bandeloosheid.

De serie Pavyon (nachtclub) maakte deze zomer haar debuut op de steeds populairder wordende Turkse streamingdienst BluTV, en biedt een inkijk op een diepgewortelde, cultureel-specifieke en beruchte vorm van nachtleven die vooral voorkomt in de hoofdstad Ankara. De naam van de serie is afgeleid van een glamoureus type van nachtclub waar de muziek bombastisch is, de drank rijkelijk vloeit en mannen betalen voor zwaar opgemaakte vrouwen die hen aan hun tafeltjes gezelschap houden.

Vorige maand trad een wet in werking die de hoge raad voor radio en televisie (RTUK) de mogelijkheid geeft om inhoud van sites als BluTV en Netflix te reguleren. Daarom is de onverbloemde en pikante inhoud van Pavyon zo opvallend. Al een aantal series die door BluTV geproduceerd zijn hebben opzien gebaard door hun originele nietsontziende inhoud.

Behzat Ç.

Recent verscheen op dit platform ook de moderne classic Behzat C, een populaire politieserie die op tv uitgezonden werd tussen 2010 en 2013. Dit is niet verrassend omdat het aanhoudende vulgaire taalgebruik en het vele geweld de serie vandaag de dag persona non grata maakt op de zwaar gecensureerde en gesteriliseerde mainstream televisie in Turkije. De wurgende censuur op mainstream televisie heeft online kijken in Turkije steeds populairder en meer relevant gemaakt, en dat is president Recep Tayyip Erdogan en zijn regering van de Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AKP) niet ontgaan.

Begin dit jaar had BluTV al 4 miljoen abonnees bereikt en dat heeft voor een groot deel te maken met het exclusieve materiaal dat de site aanbiedt. Op 3 september werd bekendgemaakt dat BluTV en Netflix, net als honderden andere bedrijven een licentie hebben aangevraagd bij RTUK, onderdeel van de nieuwe maatregel.

“De Pavyon is altijd al een bekende maar mysterieuze ondergrondse cultuur geweest in Ankara. Veel mensen zijn zowel gefascineerd als geïntimideerd door de extravagantie en de bandeloosheid. Toch heeft niemand eerder geprobeerd om het verhaal van de pavyon te verkennen en te vertellen, niet als documentaire en ook niet als mockumentary”, vertelde Enver Arcak, onafhankelijk onderzoeker en producent van Pavyon aan Al-monitor.

In de eerste episode komen interviews met klanten, clubeigenaren en artiesten aan bod. Ook de vrouwen die door mannen worden betaald om hen gezelschap te houden en om er flirterige conversaties mee te hebben, en die soms ook dansen op een podium, worden geïnterviewd. Het woord Pavyon is afgeleid van het Franse woord Pavilion, een vrijstaand huis in een buitenwijk van een stad. In het Turks heeft het de betekenis van een ruimte waar voorwerpen tentoongesteld staan.

Osman Ozarslan, schrijver en socioloog vertelde aan Al-monitor dat de eerder genoemde vrouwen in Turkije bekend staan als (konsomatris), afgeleid van het Franse Consomatrice, vrouwelijke consument. Ozarslan is de auteur van Hovarda Alemi: Tasrada Eglence ve Erkeklik”, “wereld van schurken, vertier en mannelijkheid op het platteland”, een fascinerende diepgaande kijk op het nachtleven op het Turkse platteland.

“Sommige verhaallijnen en personages uit deze documentaire – geïnspireerd door echte verhalen – zijn overgebracht via fictieve verhaallijnen en personages”, staat te lezen in een disclaimer aan het einde van de serie Pavyon, geregisseerd door Sami Ozturk. “We hebben verschillende alternatieven overwogen, maar dit formaat voelde juist omdat Pavyon gebaseerd is op een soort rollenspel waarbij de konsomatris zichzelf ziet als een artiest die gedurende één nacht de geliefde van een man speelt. In de Pavyon-levensstijl is het rollenspel nauw verweven met de realiteit, en in onze serie is dat ook zo. Daarbij moesten we ook waken over de veiligheid van de mensen op wie ons verhaal gebaseerd is”, zei Arcak over het format van de serie.

De tweede episode gaat over de symbiotische relatie die de vrouwelijke medewerkers met taxichauffeurs hebben. Zij betalen de chauffeurs een maandelijks bedrag om hen elke dag veilig naar hun werk te brengen en terug naar huis. Voor de vrouwen biedt deze werking veiligheid, terwijl de chauffeurs een vast maandelijks inkomen krijgen.

De muziek is opgebouwd rond de “oyun havalari”, vrolijke volksdansen uit Ankara, en is misschien wel het meest cruciale onderdeel van het pavyon-nachtleven. De muziek is geworteld in traditionele volksmuziek die heel energetisch is en gemakkelijk dansbaar, waardoor die ook in nachtclubs gebruikt kan worden, ook al vormen typische Turkse instrumenten zoals de Baglama, en al dan niet versterkt Midden-Oosters snaarinstrument de belangrijkste klanken.

Deze dansen winnen in de clubs aan populariteit. Dansers op een podium zwieren hun armen in het rond terwijl ze ritmisch slaan met een set houten lepels in hun handen. Klanten kunnen betalen om dansers – mannelijk of vrouwelijk – persoon per persoon op het podium te laten komen, en een klant die veel poen op tafel legt kan tot 20 dansers tegelijk uitnodigen in een dure vertoning van branie. “De muziek uit Ankara die ten gehore wordt gebracht kende een doorbraak, vooral na de jaren 1990. De tekst, het ritme en de klanken zijn speciaal ontwikkeld om uit te voeren in het nachtleven van Ankara”, vertelde Ozarzlan aan Al-monitor.

Het prille begin van de Pavyon Scene uit Ankara was er al lang geleden in dorpjes in de regio. Dit blijkt uit de derde episode, die gaat over de muziek. “De Pavyon uit Ankara is oorspronkelijk dorpsvermaak uit Centraal-Anatolië die aangepast is aan de stad. Zelfs de liederen en dansen lijken sterk op huwelijkstradities uit Centraal-Anatolië. In de vroege uurtjes van de huwelijksnacht trokken mannelijke gasten naar een plaats die ‘koy odasi’, dorpskamer, genoemd werd. Daar maakten ze dan plezier met muziek en met vrouwelijke dansers die vaak van buiten het dorp kwamen”, vertelde Arcak.

De crew van Pavyon heeft de serie gaandeweg gefilmd en Arcak antwoordde op de vragen van Al-monitor nadat de vijfde episode opgenomen was. Hij zei dat reacties overwegend positief zijn en dat hij met BluTV onderhandelt over een tweede seizoen hoewel de nieuwe wetgeving die nu ook invloed heeft op streamingdiensten toch een schaduw van onzekerheid werpt.

Al-Monitor

Paul Benjamin Osterlund