De Europese Unie is bereid vanaf de zomer de banden met Ankara te verbeteren als het land afziet van nieuwe zogenaamde ‘provocaties’ tegen Cyprus en Griekenland.
Bij zo’n situatie overweegt de EU miljarden euro’s te verstrekken voor de opvang van vluchtelingen in Turkije en de handel uit te breiden.
De Europese regeringsleiders gaven vandaag – na een stevige discussie vooraf met de Cypriotische president – de aanzet tot deze stap in deze moeizame relatie met Turkije.
Het is voor het eerst in vijf jaar dat de Europese Unie toenadering zoekt tot Ankara.
De EU-leiders verwelkomen dat Turkije is gestopt met boringen in de Middellandse Zee bij gasvelden waar Turkije aanspraak op maakt.
Relatie met Athene
Verder lijkt Turkije weer geïnteresseerd in overleg in VN-verband over het door Turkije bezette noordelijke deel van Cyprus en stuurt Turkse president aan op een betere relatie met Athene. Onder voorwaarde dat deze ontwikkelingen verdergaan, is de EU bereid de samenwerking met Turkije te versterken.
De leiders vroegen de Europese Commissie een voorstel te maken voor nieuwe financiële steun voor de miljoenen vluchtelingen die Turkije opvangt.
In 2016 trok de EU daar al 6 miljard euro voor uit, in ruil voor het tegenhouden en terugnemen van migranten die naar de Griekse eilanden kwamen. Het merendeel van dit geld is gebruikt, het nieuwe voorstel gaat volgens betrokkenen wederom om miljarden euro’s.
Een tweede ‘wortel’ die de Unie voorhoudt, is verbetering van de handelsrelatie tussen de EU en Turkije.
Verder willen de leiders overleg ‘op hoog niveau’ met Ankara over terreurbestrijding, klimaatverandering en het indammen van de coronapandemie.
Ook wordt een versoepeling van de visavereisten aangekaart voor Turken die naar de EU willen reizen. Veel van deze zaken waren al eerder (2016) aan Turkije toegezegd.
In juni beslissen de EU-leiders of de beloften worden omgezet in daden. ‘Het is een tweetrapsraket’, aldus een EU-ambtenaar.
‘Als Turkije terugvalt in provocaties, gebeurt er niets.’ Erdoğans recente aankondiging om een internationaal verdrag voor vrouwenrechten op te zeggen, is geen goed teken.
De EU waarschuwt dan de handelsbetrekkingen af te knijpen en de Turkse toeristische sector te treffen met negatieve reisadviezen.