Vanaf 24 juli zal de iconische Hagia Sophia in Istanboel, nu nog een museum, terug beschikbaar zijn als moskee. Dat liet president Recep Tayyip Erdoğan weten tijdens een tv-toespraak enkele uren nadat hij het presidentiële decreet ondertekende.
“De deuren van de Hagia Sophia zullen voor iedereen open blijven, voor Turken en voor toeristen. Dat is ook het geval bij alle andere moskeeën. Het is de bedoeling dat je er vanaf 24 juli weer kan bidden.
Het bouwwerk valt onder de Turkse jurisdictie, dus alle tegenstand tegen onze beslissing wordt gezien als inbreuk op de Turkse soevereiniteit”, aldus de president.
De Turkse Raad van State besliste op 10 juli om het decreet uit 1934 te vernietigen. In dat decreet werd beslist dat de Hagia Sophia voortaan een museum was, maar de Raad van State motiveerde dat dit onwettig was.
Daardoor ligt de weg open naar een heropening van het bouwwerk als moskee. Na de vernietiging ondertekende Erdoğan het presidentiële decreet dat de Hagia Sophia onder de bevoegdheid van de Dienst voor Religieuze Zaken plaatst. Ook feliciteerde hij het Turkse volk.
In een petitie die ingediend werd door een NGO uit Istanboel, wordt beweerd dat de Hagia Sophia oorspronkelijk privébezit was van sultan Mehmed II die in 1453 de stad Istanboel veroverde. De Sultan maakte er een moskee van, terwijl het eerder een kerk was.
De president leverde bedekte kritiek op landen die de beslissing veroordelen. “Nu heeft de Turkse natie evenveel recht op het gebouw als de mensen die het zo’n 1.500 jaar geleden bouwden.”
“Onze geschiedenis bewijst dat de Turken godsdienstvrijheid toestonden in alle veroverde gebieden. In Turkije zijn er nog 435 actieve kerken en synagogen. In andere landen is er veel minder verdraagzaamheid. In de Balkan en in Oost-Europa zijn veel gebouwen neergehaald die onze voorvaderen gebouwd hebben.”
Erdoğan citeerde ook Turkse dichters en filosofen die al eerder opriepen om de Hagia Sophia opnieuw om te vormen tot moskee.
“Dit bouwwerk wordt opnieuw een symbool voor de hele wereld. Deze beslissing wordt een voorbode van de bevrijding van de al-Aqsa-moskee in Jeruzalem, waar Palestijnen vaak niet mogen bidden.”
De Hagia Sophia wordt beschouwd als een van de meest iconische historische bouwwerken ter wereld. Ze werd gebouwd in de 6de eeuw, en was de hoofdzetel van de Grieks-orthodoxe Kerk in het Byzantijnse rijk.