Erdogan: het kanaal van Istanboel zal last van verdrag van Montreux verlichten
Eerder deze week liet president Recep Tayyip Erdogan weten dat de nieuwe kunstmatige waterweg: het kanaal van Istanboel, de last zal verlichten die door het verdrag van Montreux in 1936 werd veroorzaakt. In dat verdrag werd bepaald dat buitenlandse vrachtschepen na betaling van een minimale tol de Turkse zeestraten mochten doorvaren. Op de sluitingsceremonie van het Jaar van professor Fuat Sezgin in Istanboel zei hij dat de overheid vastbesloten is om het kanaal van Istanboel af te werken. Verder bekritiseerde hij de oppositie omdat die probeert om te verhinderen dat privébedrijven mee in het project stappen.
İBB #Kanalİstanbul protokolünü iptal etti, #Erdoğan Montrö’yü tartışmaya açtı. #FOXHaber #İstanbul pic.twitter.com/nP9iqUfMez
— FOX HABER (@FOXhaber) December 23, 2019
Maandag kreeg het geplande megaproject groen licht van het ministerie van Milieu en Stedelijke Ontwikkeling. Dit gebeurde nadat onderzoek naar de impact op het milieu in augustus 2018 werd afgerond. Ruim een jaar daarna is er nu een rapport dat ter inzage ligt op het ministerie en op het directoraat Milieu en Stedelijke Ontwikkeling van de provincie Istanboel. Het nieuwe kanaal wordt strategisch een belangrijk project voor Turkije. Het is bedoeld om het risico te beperken dat schadelijke stoffen in de Bosporus terechtkomen. Het 45 km lange kanaal wordt aangelegd in de corridor van Küçükçekmece-Sazlıdere-Durusu in Istanboel en zal een capaciteit hebben van 160 schepen per dag. Normaal beginnen de werkzaamheden volgend jaar.
De Bosporus is een van de drukste waterwegen ter wereld. Het massieve project, dat al in 2011 door Erdogan werd aangekondigd, moet de druk op de natuurlijke zeestraat verlichten. Verder moet het kanaal ook de risico’s op ongelukken met schepen beperken, en dan vooral met tankers. Het kanaal wordt een alternatieve verbinding tussen de Zwarte Zee in het Noorden en de Zee van Marmara in het Zuiden. Volgens de president moet het project de veiligheid in de Bosporus verbeteren. Hij noemde daarbij het incident met de MT Independenta. Volgens hem bewijst dat incident wat de gevolgen zijn van het feit dat Turkije niet de volledige controle heeft over het verkeer in de zeestraat.
?Kanal İstanbul
?Cumhurbaşkanı Erdoğan (@RTErdogan): Zaman zaman yalılara bindiren gemileri görmüyor musunuz? Montrö Anlaşması Türkiye’ye ne kazandırmıştır, ne kaybettirmiştir? Bunları hiç düşündünüz mü? pic.twitter.com/TzPf24GbYf
— Biz10 TV (@Biz10TV) December 23, 2019
In 1979 botste de MT Independenta, een Roemeense tanker met ruwe olie, met een Grieks vrachtschip aan de Zuidelijke ingang van de Bosporus. De tanker explodeerden waarbij alle bemanningsleden omkwamen. Het wrak brandde weken lang en zorgde daarbij voor enorme vervuiling van de lucht en het water in het gebied rond Istanboel en de Zee van Marmara. Tussen 1953 en 2003 waren er in totaal 461 ongelukken in de Bosporus. Het laatste zware ongeluk, in 2003, betrof een schip onder de Georgische vlag dat aan de grond liep. Daarbij kwam 480 ton olie in de Bosphorus terecht.
“Wat is de winst en het verlies dat het verdrag van Montreux voor ons heeft veroorzaakt? Dat zal worden getoond als het kanaal van Istanbul in gebruik wordt genomen”, aldus Erdogan.
Het verdrag werd in 1936 getekend en reguleert het verkeer op de Bosporus. Sindsdien is dat verkeer toegenomen en zijn de vrachtschepen ook groter geworden. Dat heeft veiligheidsrisico’s met zich meegebracht. Volgens het verdrag van Montreux krijgen alle buitenlandse vrachtschepen in vredestijd vrije toegang tot de Turkse zeestraten. Oorlogsschepen zijn wel aan een aantal beperkingen onderhevig, die afhangen van de omstandigheden. Landen die aan de Zwarte Zee liggen hebben wel vrije toegang, maar oorlogsschepen die behoren aan landen die niet aan de Zwarte Zee liggen krijgen wel beperkingen. Zo mogen de oorlogsschepen niet langer dan 21 dagen op de Zwarte Zee blijven en mag het totale tonnage van schepen van een bepaald land niet groter zijn dan 30.000 ton.
