De Armeense gemeenschap is de grootste christelijke gemeenschap in Turkije, maar volgens Sahak Mashalian, de pas verkozen Armeens-orthodoxe patriarch in Istanboel, lijkt de gemeenschap, die nu zo’n 60.000 leden telt, op een ijsberg die smelt in de zee.
“Het grootste probleem is de demografische ontwikkeling”, denkt hij. “Het aantal leden van onze gemeenschap neemt snel af. Per 12 pasgeborenen die erbij komen, gaan er 26 volwassenen weg. Ik vind dit alarmerend”, vertelde hij aan de krant Hürriyet.
Mashalian, de 85ste patriarch van de Armeens-orthodoxe kerk in Turkije, werd op 11 januari ingezworen als Sahak II in de patriarchale kerk van Surp Asdvadzadzin in Istanboel.
“Onze gemeenschap is als een smeltende ijsberg in een zee van 82 miljoen mensen. Veel leden emigreren, maar we zijn nog wel de Grootste niet islamitische gemeenschap in Turkije en hebben 50.000 tot 60.000 leden.”
Hij merkt ook op dat het aantal Grieks-orthodoxe christenen in Istanboel is teruggelopen tot minder dan 2.000 leden. Ook deze groep wordt beschermd door het verdrag van Lausanne van 1923. Volgens Sahak II verzekert het internationale verdrag, dat onderhandeld werd door onder anderen Turkije, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Griekenland en Italië, de rechten van de christelijke minderheid, maar werden in Turkije de benodigde maatregelen niet genomen.
Moeilijkheden
“Het is zelfs niet duidelijk wat het Armeense patriarchaat exact is, en dat zorgt voor heel wat moeilijkheden. We kunnen niet zomaar terugvallen op een wet, en het is ook niet gemakkelijk om eigendom te verkrijgen. Zelfs dit gebouw behoort niet aan ons patriarchaat, maar aan de kerk aan de overkant van de straat. We hebben 38 kerkgebouwen en 42 stichtingen, maar die kerkgebouwen lijken wel op 38 onafhankelijke hertogdommen”, aldus Sahak II.
100 jaar geleden
Volgens de patriarch was 100 jaar geleden nog bijna een derde van de Turkse bevolking christelijk. Hij verwees hier ook naar de toenemende afkeer jegens de christenen en de moord op 3 missionarissen in de Oostelijke provincie Malatya. Toch sprak hij ook lovende woorden voor president Recep Tayyip Erdogan, die in 2014 als premier de nabestaanden van de Armeense slachtoffers tijdens de eerste wereldoorlog condoleerde.
“We hopen dat de Armeniërs die in het begin van de 20ste eeuw gedood zijn, in vrede rusten, en condoleren hun kleinkinderen”, had hij gezegd vlak voor de herdenking op 24 april, waarbij de slachtoffers die in 1915 vielen, herdacht werden.
Erdogan betuigt respect aan Armeense slachtoffers uit de Eerste Wereldoorlog