Volgens de Turks-Cypriotische leider Mustafa Akinci kan een vredesovereenkomst binnen de 90 dagen afgesloten worden indien beide partijen op het eiland hiertoe bereid zijn.
“We zijn op een punt gekomen waarbij wilskracht, politieke moed en daadkracht belangrijker zijn dan chronologische factoren. Als er een wil en daadkracht voor is kunnen we binnen de 90 dagen een vredesovereenkomst sluiten”, aldus een interview met Akinci op 15 september. De Turks-Cypriotische leider reageerde op een vraag of het mogelijk zou zijn dat Grieks-Cypriotische leider Nico Anastasiades, stappen zou ondernemen naar een mogelijke resolutie voor zijn natie.
Onderhandelingshoofdstukken
Akinci voegde er aan toe dat er inmiddels al een consensus is gevormd rond de meeste hoofdpunten in vier van de zes onderhandelingshoofdstukken. De volgende twee hoofdstukken waarin veiligheid, waarborgen en grondgebied aan bod komen zouden niet zoveel tijd in beslag nemen als de hoofdstukken gewijd aan het bestuur, de machtsdeling en de eigendomsrechten.
90 dagen
Volgens Akinci zou zijn Grieks-Cypriotische tegenhanger inspanningen hebben geleverd om zijn zijde van een mogelijke resolutie voor te bereiden; hierbij citeerde hij een recente post van Anastasiades op Facebook. ‘Er was een verklaring (van Anastadiades) op Facebook. Verder waren er enkele dappere uitspraken. Hij heeft zijn mening geuit over enkele thema’s die voordien ter sprake zijn gekomen en waarover hij zich nog niet geuit had”, aldus Akinci. “ Maar we moeten zien of het zo verder gaat (de bereidwilligheid). Dit zullen we zien binnen 90 dagen”
Verdeling van eiland
Het eiland in het oosten van de Middellandse zee werd verdeeld in een Turks-Cypriotische staat in het noorden en een Grieks-Cypriotische staat in het zuiden na een mislukte militaire coup die een aansluiting met Griekenland beoogde. Als reactie hierop volgde een militaire interventie van Turkije op grond van artikel 4 van het Verdrag van Zürich en Londen.
Vredesovereenkomst
Een nieuwe poging om het conflict op een vreedzame manier tot een einde te brengen is sinds mei 2015 heropgestart na de verkiezing van Akinci tot president van Turks-Cyprus. Volgens de speciale adviseur over Cyprus voor de Verenigde Naties, Espen Barth Eide, zouden beide kanten bereid zijn tot het sluiten van een vredesovereenkomst voor het einde van het jaar; maar er blijven wel hiaten in de bespreking van enkele gevoelige thema’s. Beide partijen zullen op 25 september in New York samenkomen met Ban Ki-moon, secretaris generaal van de Verenigde Naties.
Vredesproces
Volgens Akinci zouden besprekingen hervat worden na de samenkomst in New York en zal op een nog nader te bepalen datum een conferentie plaats vinden waarbij alle partijen betrokken zullen zijn. “De ministers van buitenlandse zaken van Griekenland en Turkije zijn nu al besprekingen aan het houden; deze zullen een gunstig effect hebben op de algemene vergadering in New York. Tsiparas en Erdogan zullen ook samenkomen. Eide is naar Athene gegaan en heeft een anderhalf uur lang gesprek gehad met de Griekse minister van buitenlandse zaken. Verder is er nog een meer dan drie uur lange bespreking geweest met Tsiparas. Griekenland is nu betrokken in het vredesproces.” Aldus Eide.
Volgens Akinci zouden de vredesbesprekingen tot een einde moeten komen in 2016 omdat een verlenging van de gesprekken in 2017 risico’s inhoudt. De laatste maanden van 2016 zijn cruciaal vermits de aardgaspeilingen hierna zullen starten en in 2018 nieuwe presidentverkiezingen zullen plaatsgrijpen in het Grieks-Cypriotische gedeelte. Bovendien worden in november 2016 de presidentverkiezingen gehouden en zal president Obama, die het vredesproces gunstig is, aftreden.
Federale staat
De nieuwe staat zal volgens Akinci een federale staat zijn met twee stichtende staten , maar met een gedeelde internationale identiteit, soevereiniteit en burgerschap. De bevoegdheden van de federale staat zullen door de grondwet gewaarborgd worden en alle andere bevoegdheden die niet in de grondwet voorkomen vallen onder de verschillende gemeenschappen. Als voorbeeld hiervan geeft Akinci “Gezondheidszorg en onderwijs. Het buitenlands beleid zal op federaal niveau uitgewerkt worden in samenwerking met de twee stichtende staten.”
Akinci verklaarde ook dat beide gemeenschappen vier fundamentele gewaarborgde rechten zullen hebben: Vrijheid van verplaatsing, vestiging, oprichting van handel en waarborg van bezit.
Hürriyet Daily
Noord-Cyprus riep in 1983 eenzijdig zijn onafhankelijkheid uit. Sinds 1 mei 2004 is Cyprus lid van de Europese Unie. Het Europese recht is echter enkel in het Griekse gedeelte van het eiland van kracht.
