Een voorstel tot wijziging van de Turkse Grondwet werd voor het parlement gebracht op 10 december, nadat er een akkoord bereikt werd tussen de MHP en de AK-partij. In plaats van het huidige parlementair systeem komt een presidentieel systeem, waardoor de bevoegdheden van de president verruimd kan worden.
De vertegenwoordigers van de AK-partij en de MHP, Abdulhamit Gül and Mehmet Parsak, legden later samen een gezamenlijke verklaring af over de wijziging. “Wij hebben een voorstel ingediend zodat dit een einde zal brengen aan de polarisatie”, zei Gül.
Ondertussen verklaarde Parsak dat de verwijdering van het woord “Turk” geen onderdeel was van het voorstel. “Het is zelfs geen discussiepunt. Het veranderen van de eerste artikels van de Grondwet staat niet op het agenda”, verklaarde hij hierin.
Uitvoerende macht
Volgens het voorstel tot wijziging van de Grondwet, zal de president als enige aan het hoofd van de uitvoerende macht staan. Bovendien zal hij de vicepresident, ministers en hoge ambtenaren kunnen aanstellen. Dit naar aanleiding van de schrapping van de post van eerste minister. Er wordt ook voorgesteld dat de president de banden met zijn partij mag houden. De president zal ook besluiten kunnen uitvaardigen, de noodtoestand uitroepen en het parlement ontbinden.
Verlaging van leeftijd
Over de kwestie van de vervolging en de berechting van de president, zal hij vervolgd kunnen worden enkel indien een absolute meerderheid van het parlement hiermee instemt. Parlementaire onderzoekscommissies kunnen worden opgesteld indien 360 van de 600 parlementairen hiervoor stemmen. Na de onderzoekscommissie kan een twee derde meerderheid de zaak inleiden voor het hoogste gerechtshof. Ook zal de leeftijd om zich kandidaat te stellen, verlaagd worden van 25 tot 18 jaar. Het voorstel wil bovendien ook het aantal parlementsleden verhogen van 550 naar 600.
De president en het parlement kunnen verkiezingen uitroepen. Lokale, presidentiële en parlementaire verkiezingen worden in maart 2019 gehouden. Ook kunnen 100.000 kiezers samen een presidentskandidaat voordragen. Met het voorstel zal het parlement de enige zijn die wetten kan indienen, met uitzondering van begrotingsvoorstellen die door de president ingediend mogen worden en met goedkeuring van het parlement erna uitgevoerd zullen worden.
De Turkse president zal de helft van de HSYK ambtenaren (Hoge Raad voor Rechters en Procureurs) benoemen. De andere helft zal door het parlement (TBMM) worden benoemd. Militaire rechtbanken zullen worden opgeheven, met uitzondering van disciplinaire raden die in stand blijven.
“De cultuur van wetgeving en consensus wordt vernietigd in Turkije”
De oppositie, CHP, verklaarde dat zij vertrouwen hebben in de MHP-leden die zullen voorkomen dat er een regimeverandering komt in het land, aldus Levent Gök.
“Dit scenario is niet wat Turkije verdient. De cultuur van wetgeving en consensus wordt vernietigd in Turkije. Ik geloof dat een deel van de MHP in alle discretie zal handelen om te voorkomen dat er een regimeverandering tot stand komt die de AK-partij wil invoeren in Turkije.”
Referendum in 2017
Het nieuwe presidentieel systeem zal in werking treden na de presidentiële en parlementaire verkiezingen in 2019. Indien het voorstel gestemd wordt in het parlement, zal er een referendum georganiseerd worden. Er wordt dan ook verwacht dat het voorstel een grote kans tot slagen heeft indien de AK-partij en de MHP-leden voet bij stuk houden.
Het referendum zal gehouden worden in mei 2017, zo vertelde de viceminister Nurettin aan een nieuwszender.
Hurriyet
