De gezondheid van de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan is een belangrijk thema geweest in de Turkse politiek.
Nu verschuift de focus van de publieke gesprekken naar zijn ‘dood’.
In de late uren van 2 november, en in de vroege uren van 3 november, namen geruchten over het feit dat hij was flauwgevallen en opgenomen in het ziekenhuis de sociale media over.
Nadat hij zijn bezoek aan Glasgow had afgezegd, werd Erdogans dagelijkse openbare agenda geschoond van alle vergaderingen.
Hoewel dit tijdelijk was, verspreidden de screenshots van de website zich als een lopend vuurtje op sociale media.
Drie november 2002 is de dag dat de AKP aan de macht kwam, dus elk jaar wordt de verjaardag herdacht met uitbundige recepties.
Op WhatsApp deelden groepen met huidige en voormalige AKP-leden ook hun zorgen.
Er waren tientallen berichten met de vraag: “Is Erdogan echt dood?” en/of “Ligt Erdogan op de intensive care?”
Deze vragen werden verder aangewakkerd door twee video’s.
De ene was van de viering van de Dag van de Republiek op 29 oktober, waarop Erdogan verward was over waar hij heen moest en moeilijk liep.
Velen op sociale media beweerden dat zijn schoenen leken op balansschoenen.
De tweede was een korte mysterieuze videoclip van een pro-AKP journalist, waarin hij zijn volgers vertelde dat ze binnenkort droevig nieuws (zie video hieronder) zouden ontvangen.
Sizce ne demek istedi? pic.twitter.com/GALS3Ts6fB
— Arif Kocabıyık (@Arif_Ilave) November 2, 2021
In de video werd de naam van Erdogan niet genoemd en werd vier maanden geleden opgenomen, maar op 2 november ontving iedereen met een of andere politieke connectie de video via zijn WhatsApp-berichtengroep.
Geruchten over plotselinge oproepen aan AKP-leden om naar Ankara te komen, versterkten onmiddellijk de geruchten dat Erdogan in het ziekenhuis lag en daarna mogelijk ‘dood’ was.
Erdoğan, 67 jaar, werd in 2011 geopereerd aan zijn dikke darm. Sindsdien heeft de president vaak officieel ontkend dat hij kanker zou hebben.
De darmoperatie van de president in 2011 werd gemeld door de Turkse media, maar verder zijn officiële publieke verklaringen over zijn gezondheid zeldzaam.
Hoewel er consensus lijkt te bestaan over het feit dat Erdogan een niet nader genoemd gezondheidsprobleem heeft, voerden sommigen aan dat het niet moreel is om over het privéleven te praten.
Toch brachten journalisten zoals Erk Acarer verslagen van 2002 naar boven toen Erdogan commentaar gaf op de gezondheid van toenmalig premier Bülent Ecevit.
Erdogan had een precedent geschapen toen hij het aftreden van Ecevit eiste, door te stellen dat van mensen die niet in goede gezondheid verkeren niet kan worden verwacht dat zij de taken uitvoeren die van gezonde mensen worden verwacht.
De meeste betrokkenen bij deze communicatie wisten dat Erdogan niet dood was.
Toch werd de hashtag #ölmüș [wat betekent overleden] de top trending topic gevolgd door aanhangers van Erdogan’s #CokYasaReis [Leef Lang Leider].
De ochtend erna kwam er een reactie.
Het Directoraat Communicatie plaatste een korte video van Erdogan wandelend met de boodschap: “Vertrouwen voor vrienden, angst voor vijanden.”
Dit leidde tot een nieuwe cyclus van spot. Andere AKP-functionarissen sloten zich aan met video’s waarop Erdogan te zien is.
Dosta güven, düşmana korku… pic.twitter.com/ljoR6UEAuI
— Fahrettin Altun (@fahrettinaltun) November 3, 2021
Deze beelden van Erdogan worden gefilterd door het Directoraat Communicatie voordat ze het publiek bereiken.
En toen gebeurde het verwachte. Turkse autoriteiten kondigden aan dat ze een onderzoek zullen instellen naar 30 mensen die “manipulatieve inhoud” deelden op Twitter onder de hashtag #ölmüş [dood].
Onder streng toezicht van de AKP-elites lijkt het Directoraat Communicatie wat waakzamer te zijn.
Op 3 november had Erdogan een ontmoeting met journalisten om enkele vragen te beantwoorden en de 19e verjaardag van de politieke overwinning van de AKP te herdenken.
Dit keer was het een handjevol journalisten, en het persbericht was niet live.
De heer Erdogan domineert de Turkse politiek al tientallen jaren, als president sinds 2014 en als premier daarvoor van 2003 tot 2014.
De volgende Turkse presidentsverkiezingen zijn gepland in 2023.
Geruchten dat Erdogan kanker zou hebben, die hij ontkende, hebben in de loop der jaren ook de ronde gedaan nadat hij in 2011 en 2012 gezwellen – poliepen – uit zijn dunne darmen had laten verwijderen.
In 2019 leed zijn partij verschillende nederlagen bij de burgemeestersverkiezingen in steden, zelfs nadat hij een herhaling van de stembusgang in Istanbul had afgedwongen.
Bron: Turkse media