Foto: Huisarts Guven Yildiz

De vaccinatiebereidheid in achterstandswijken is zeer laag, zien huisartsen. Veel betrouwbare informatie over vaccinaties gaat voorbij aan mensen die de taal slecht machtig zijn.

Güven Yildiz, huisarts in de Haagse Schilderswijk, wist van tevoren: “Als ik mijn patiënten per brief uitnodig voor de coronavaccinatie, komt er niemand. 99 procent is allochtoon, veel mensen spreken slecht Nederlands of zijn ongeletterd’’.

Dus belde de huisarts haar te vaccineren patiënten een voor een op, 150 zestigers. “Ik vertelde ze dat ik zelf ben gevaccineerd, dat mijn moeder zich laat vaccineren. Uiteindelijk zijn er dertig of veertig komen opdraven. Na al die moeite”.

In haar praktijk ziet Yildiz de sociale kloof in vaccinatiebereidheid waar onderzoekers deze week voor waarschuwden. De bereidheid om zich te laten vaccineren ligt aanzienlijk lager onder mensen met een niet-westerse migratieachtergrond, mensen die slecht kunnen rondkomen, lager opgeleiden en mensen die weinig vertrouwen hebben in de overheid, blijkt uit onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam, de Vrije Universiteit Amsterdam en de Haagse Hogeschool.

Dat is deels het gevolg van gebrekkige communicatie, volgens artsen. Veel informatie over coronavaccinatie gaat nu volgens hen aan een deel van de bevolking voorbij, met name in achterstandswijken.

“Er is heel veel onwetendheid’’, zegt Yildiz. “Maar ook angst en paranoia. Mensen horen fragmenten en complottheorieën van familie en buren, zoals dat je impotent of onvruchtbaar wordt van vaccinatie of een chip in je lichaam krijgt.’’

Hogere sterftekans

Exacte cijfers zijn er niet, maar huisartsenorganisatie NHG bevestigt dat de opkomst voor vaccinatie in veel achterstandswijken ‘alarmerend laag’ is.

In een brief aan het ministerie van Volksgezondheid riep een hele trits artsen, verpleegkundigen, medische beroepsverenigingen en een aantal ziekenhuizen zaterdag op om een ‘duidelijke en voor iedereen begrijpelijke’ voorlichtingscampagne over de coronavaccinatie te starten.

Ze wijzen erop dat juist in achterstandswijken de kans om besmet te raken met het coronavirus aanzienlijk hoger is dan gemiddeld, net als de kans om aan Covid-19 te overlijden.

Dat komt niet alleen door slechtere woon- en werkomstandigheden, maar ook doordat mensen in zulke wijken vaker kampen met aandoeningen als diabetes, hart- en vaatziekten.

Virusreservoirs

Dé uitweg uit de pandemie is om een groot deel van de bevolking te vaccineren, aldus de artsen. Daarbij is het volgens hen cruciaal dat ook genoeg mensen in achterstandswijken een prik krijgen.

‘Mensen uit alle lagen van de bevolking moeten de kans krijgen om op basis van de juiste informatie – over de kleine risico’s en de grote noodzaak van vaccinatie – een afweging te maken’.

Huisarts Yildiz denkt dat het cruciaal is om ‘sleutelfiguren’ in de wijken bij de campagne te betrekken. “Een imam kent de gevoeligheden van bevolkingsgroepen en kan daarop inspelen. Als je hoort dat zoveel Turkse vrouwen geloven dat ze van vaccinatie onvruchtbaar worden, ga daar dan over in gesprek: waarom denkt u dat?’’.

Bron: Nederlandse media