In de Zuidoostelijke provincie Diyarbakir hebben archeologen 48 lampen opgegraven die zo’n 1.500 jaar oud zijn. De ontdekking werd gedaan bij een opgraving, geleid door assistent-professor Aytaç Coskun van het departement archeologie van de universiteit Dicle, in het kasteel van Zerzevan, in het district çinar.
Volgens Coskun dateren de lampen uit de Byzantijnse periode en kunnen ze helpen om de geschiedenis van het kasteel in kaart te brengen. Hij denkt dat de lampen op een plaats lagen die als winkel gebruikt werd. “Ze zijn allemaal verschillend. Op elke lamp staat een symbool. Dat kan de zon zijn, of sterren of verschillende letters. Elke lamp heeft een andere betekenis”, aldus Coskun.
De lampen zijn opgegraven nabij een 1700-jaar oude ondergrondse tempel ter ere van de Romeinse god Mithras die al in 2017 ontdekt is.
Het kasteel diende ooit als legerkamp. Het beslaat een oppervlakte van 55.200 vierkante meter en is omgeven door een muur van 12 tot 15 meter hoogte en een totale lengte van 1.200 meter. Er is ook een uitkijktoren van 21 meter en een barak voor wachtposten. Op de site zijn ook een kerk, enkele administratieve gebouwen, enkele woonhuizen, opslagplaatsen voor wapens en graan, een ondergrondse tempel, ondergrondse bunkers, tombes uitgehouwen uit de rotsen en kanalen voor de toevoer van water opgegraven. Eerder werden ook een ondergrondse tempel en een ondergrondse bunker voor 400 personen opgegraven. Ook heeft de site enkele geheime gangen.
Het kasteel van Zerzevan is een van de verschillende militaire faciliteiten in het gebied en lag strategisch op een rotsachtige heuvel van 124 meter hoog, op de weg van Amida naar Dara. Het kasteel kijkt uit over de hele vallei en controleerde een belangrijke handelsroute. Als garnizoensplaats aan de grens van het Byzantijnse rijk werd het kasteel ook ingezet tijdens de verschillende conflicten met de Sassaniden.
De eerste nederzetting op de heuvel had de naam (Samachi), maar het is niet zeker door wie die werd gebouwd. Met de huidige opgravingen hoopt men er wel snel achter te komen wanneer dat precies gebeurde. Het staat wel vast dat de muren hersteld zijn onder de Byzantijnse keizers Anastasios (491-518 N.Chr en Justinianus: 527-565 N.Chr. Sommige delen van de muur werden toen zelfs volledig herbouwd.
Sinds 2014 worden er ook opgravingen verricht nabij Demirölçek, op 13 km van çinar. Ze worden gefinancierd door het Turkse ministerie van Cultuur en Toerisme, het museum van Diyarbakir, het bestuur van de provincie Diyarbakir en van het district çinar en de universiteit Dicle.