Een groep senatoren heeft donderdag een wetsvoorstel ingediend om de transfer van F-35 gevechtsvliegtuigen naar Turkije te verbieden. Ze maken zich zorgen over het feit dat Ankara plannen heeft om het Russische antiraketsysteem S-400 aan te kopen.
“Turkije is een belangrijke NAVO-bondgenoot en een welwillende partner in een aantal kwesties die prioritair zijn voor de Amerikaanse nationale veiligheid,” zegt senator James Lankford in een persbericht.
Lankford uitte echter ook zijn bezorgdheid over het plan van Turkije om het S400-systeem te gaan gebruiken. Volgens hem “probeert [Rusland] de belangen van de NAVO en de VS voortdurend te ondermijnen.”
“Het vooruitzicht dat Rusland toegang zou krijgen tot Amerikaanse militaire vliegtuigen en technologie in een NAVO-land, Turkije, vormt een ernstig nationaal en globaal veiligheidsrisico,” zegt senator Jeanne Shaheen.
Zonder succes
Ankara heeft lang geprobeerd om Amerikaanse luchtafweersystemen te kopen, zonder succes. Daarom besliste het in 2017 om over te gaan tot de aankoop van het Russische S400-systeem.
Ankara is ook van plan om 100 F-35 gevechtsvliegtuigen te kopen. De Turkse piloten trainen momenteel op de luchtmachtbasis van Luke in Arizona.
Turkije maakt deel uit van het F-35 programma (JSF) sinds 2002 en heeft er sindsdien al $1,25 miljard in geïnvesteerd. Het produceert ook verschillende onderdelen van de F35.
Turkse bedrijven spelen een cruciale rol in het productieproces, onder meer bij de productie van de cabines en de assemblage.
Het wetsvoorstel heeft enkel betrekking op de ‘transfer’ van F-35’s naar het Turkse leger en slaat niet op toestellen die door Amerikaanse troepen zouden gebruikt worden in Turkije.
Er zijn al twee F-35’s geleverd aan Turkije. Die staan momenteel op de luchtmachtbasis van Luke in Arizona, waar Turkse piloten ermee trainen. Ze moesten normaal in november naar Turkije overgevlogen worden.
Er zullen spoedig nog twee toestellen geleverd worden.
Washington vreest dat het S-400-systeem in het geheim belangrijke informatie zou verzamelen over de geavanceerde gevechtsvliegtuigen, onder meer over hun bereik. Die informatie kan dan doorgespeeld worden aan Rusland.
“Dit wetsvoorstel toont aan dat de integriteit, interoperabiliteit en veiligheid van de NAVO bovenaan de agenda van het buitenlands beleid staat in alle geledingen van de Amerikaanse regering,” aldus de senatoren.
Senatoren James Lankford, Jeanne Shaheen, Thom Tillis en Chris Van Hollen dienden het wetsvoorstel in.