De beschuldigingen van een zogenaamde Armeense genocide waren niet alleen bedoeld om Turkije af te schilderen als een schurkenstaat, maar ook om het identiteitsgevoel van de Armenen te versterken. Dit waren de woorden van de Amerikaanse politicoloog Brendon J. Cannon die de kwestie grondig heeft bestudeerd.
“De zware beschuldigingen vanuit Armeense hoek hebben niet alleen de bedoeling om de Turken en Turkije te demoniseren. Ze zijn ook een manier geweest om de Armeense identiteit te creëren,” zei hoogleraar Brendon J. Cannon in een interview met Anadolu Agency.
Professor Cannon die een boek schreef over de Armeense kwestie, zei dat de Armeense diaspora een identiteit heeft gecreëerd rond de gebeurtenissen van 1915. Zo erg dat zelfs elke vorm van onderzoek naar deze gebeurtenissen wordt gezien als een soort “ontkenning”.
“De ideologische voorstellingen van de Armeense diaspora over wat er in 1915 is gebeurd, hebben een onbetwistbare status bereikt”, legde hij uit. “Dit is uiterst problematisch. Er is absoluut geen ruimte meer voor een compromis. Alle gebeurtenissen worden gewoonweg als ‘genocide’ bestempeld”.
Cannon zei dat de Armeense gemeenschap elke vorm van kritiek en elk onderzoek naar de kwestie vermijdt, omdat ze beweren dat de Armenen slachtoffer zijn geworden.
Geschiedenis voor historici
“De geschiedenis moet aan historici worden overgelaten. De Armeense diaspora heeft hier moeite mee,” klonk het verder.
“De Armenen beweren dat bepaalde archieven in Istanbul ontoegankelijk zijn voor bepaalde geleerden. Al zouden de archieven van Istanbul, Berlijn, Boston en Moskou volledig toegankelijk zijn, toch zal de Armeense gemeenschap haar gekoesterde positie blijven misbruiken,” haalde hij aan.
“De Armeense gemeenschap eist dat Turkije de feiten bestempelt als genocide, met alle juridische, materiële en morele gevolgen van dien. Omdat hun identiteit dit vereist, zal een compromis met Turkije altijd worden gezien als een mislukking en verraad,” voegde hij toe.
Cannon’s boek, Legislating Reality and Politicizing History: Contextualizing Armenian Claims of Genocide, werd gepubliceerd in het Engels en in het Duits. Er zijn momenteel ook plannen om het boek uit te geven in het Frans, Turks en Spaans.
Tragedie voor beide kampen
Turkije verweert zich tegen de stempel “genocide” en beschrijft de gebeurtenissen als een tragedie voor beide kampen. De Turken zeggen dat de dood van Armenen in 1915 te wijten is aan de Russische inval en de opstanden tegen het Ottomaanse rijk die daarmee gepaard gingen. Een daaropvolgende verhuizing van Armeniërs zou ook talrijke slachtoffers hebben gemaakt.
Ankara heeft herhaaldelijk voorgesteld om een gezamenlijke commissie op te richten die bestaat uit Turkse historici, Armeense historici en internationale deskundigen om deze kwestie te onderzoeken.